Muzykoterapia w przedszkolu.

Muzykoterapia to śpiew, gra na instrumentach, słuchanie muzyki i taniec. Wszystko to, co bezpośrednio i mocno wpływa na psychikę, emocje i układ somatyczny dziecka.

---

W naszym Przedszkolu terapia muzyką odbywa się w poniedziałki, środy i piątki. Zajęcia dostosowane są do wieku, możliwości oraz indywidualnych potrzeb każdego dziecka. Dlatego też zajęcia prowadzone są indywidualnie, w małych grupach (2 razy w tygodniu) oraz integracyjnie między grupami (1 raz w tygodniu). Trwają od 20 do 25 minut.

    Terapia muzyką to przede wszystkim zabawa, która dziecko zaciekawia, pochłania, daje poczucie bezpieczeństwa i jest źródłem wielkiej przyjemności oraz radości. Zabawa, która ponadto daje dziecku możliwość pozawerbalnego kontaktu nie tylko z terapeutą ale i z pozostałymi uczestnikami zabawy. Silnie wpływa na jego emocje, rozwija i wyostrza zmysły słuchu, wzroku oraz dotyku. Dzięki temu realizowany jest główny cel tych zajęć, a mianowicie: usunięcie lęku, poprawa nastroju, odreagowanie napięć, wyciszenie, pobudzenie wyobraźni, poprawa relacji z członkami grupy.

    Podczas zajęć wykorzystuje się różne metody, m.in.: E. J. Dalcroze’a – metodę rytmiki, C. Orffa – muzyczne zabawy z dźwiękiem, z instrumentami perkusyjnymi oraz M. C. Knillów i W. Sherborne – zabawy na poznanie siebie i kontakt z rówieśnikami. Bazując na Pedagogice Zabawy organizuje się także tańce integracyjne (Klanza), improwizacje taneczno-rytmiczne oraz zabawy z piosenką.
Zajęcia grupowe przygotowywane są na podstawie elementów strukturalnych muzyki, tj. rytmu, melodii, dynamiki, harmonii oraz barwy i tempa tak, aby rozwijały u dzieci naśladownictwo, percepcję, motorykę dużą i małą, koordynację wzrokowo-ruchową, działania poznawcze oraz uspołecznienie. Oto przykłady ćwiczeń:

1. Naśladownictwo:
- naśladowanie rytmicznego stukania, klaskania itp.
- naśladowanie dźwięków wydających przedmioty: zegar: tik-tak, dzwonek: dzyń, dzyń, samochód: bum, bum, ...,
- naśladowanie głosów zwierząt,
- gry ruchowo – muzyczne,
- naśladowanie zmian w szybkości i głośności dźwięków (uderzanie szybciej, wolniej; głośniej, ciszej).

2. Percepcja:
- stymulacja słuchowa różnymi przedmiotami, instrumentami,
- rozróżnianie przedmiotów wydających dźwięki,
- rozróżnianie instrumentów perkusyjnych,
- rozpoznawanie instrumentów na podstawie ich brzmienia i wyglądu,
- ćwiczenia z zakresu koordynacji słuchowo – ruchowej: kojarzenie określonego instrumentu z daną czynnością:
• tamburyn szybko potrząsany – bieg.
• jedno uderzenie w bębenek – przykucnięcie

3. Motoryka duża:
- klaskanie, skakanie, tupanie, kołysanie się w rytm muzyki,
- marsz po kole, marsz po linii,
- „wędrowanie” po śladzie,
- układy choreograficzne: taniec, swobodna ekspresja ruchowa do muzyki.

4. Motoryka mała:
- ćwiczenie palców podczas zabaw paluszkowych,
- gra na instrumentach perkusyjnych.

5. Koordynacja wzrokowo-ruchowa:
- chodzenie po śladach,
- odtwarzanie wzoru piosenki: naśladowanie ruchów nauczyciela.
- zabawy ruchowe z grupą.

6. Działania poznawcze:
- nauka i śpiewanie nowych piosenek,
- „echo” – prowadzący śpiewa pierwszy, dzieci powtarzają,
- „wzrastanie podczas śpiewu” – np. przy słowach: słońce wschodzi coraz wyżej (stawanie na palcach, ręce w górze), a zachodzi coraz niżej (siadanie na podłodze, głowa położona na kolanach),
- śpiew z pokazywaniem gestów,
- śpiew z wystukiwaniem rytmów:
• gestodźwięki: klaśnięcie w dłonie, klepnięcie dłońmi o kolana, klepnięcie jedną dłonią o jedno kolano, tupnięcie obiema nogami, tupanie oddzielnie nogami,
• wystukiwanie rytmu na instrumentach perkusyjnych,
- śpiew wspólny z elementami śpiewu „solo”

7. Uspołecznienie:
- uczestnictwo we wspólnych zabawach muzycznych, muzyczno – ruchowych,
- umiejętność oczekiwania na swoją kolej,
- umiejętność rozpoznawania imion kolegów z grupy,
- umiejętność wczuwania się w stany emocjonalne swoich kolegów z grupy.

    Dla dzieci objętych terapią indywidualną usprawnianie psychoruchowe oparte zostało na trzech zagadnieniach metodycznych (za: E. Kudłacik, M. Hwang: „Rewalidacja dzieci głębiej upośledzonych umysłowo w wieku przedszkolnym” [w]: „Usprawnianie, wychowanie i nauczanie osób z głębszym upośledzeniem umysłowym”, red. J. Pilecki, Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków 1999):
I. Dotykam i wyczuwam
II. Słucham i słyszę
III. Widzę i zauważam:

Dotykam i wyczuwam: Cel: stymulacja zmysłu dotyku przy pomocy bodźców związanych z równowagą, położeniem oraz czuciem własnego ciała (poczucie ręki, nogi, głowy itd.) odbieraniem drgań. Usprawnianie czucia powierzchniowego i głębokiego polegającego na dostarczaniu odpowiednich wrażeń dla dzieci niedowrażliwych lub „oswajanie i przyzwyczajanie” dzieci nadwrażliwe. Stymulacja motoryki dużej oraz małej.

Słucham i słyszę: Cel: stymulacja zmysłu słuchu indywidualnie do potrzeb każdego dziecka. Poznawanie dźwięków przedmiotów używanych na co dzień, rozpoznawanie odgłosów charakterystycznych dla ulicy, lasu, zwierząt itp. Nauka oczekiwania na znane dźwięki i rozpoznawanie ich jako zapowiedzi nadchodzącego wydarzenia.

Widzę i zauważam: Cel: doskonalenie umiejętności spostrzegania wzrokowego i pamięci wzrokowej. Skupianie wzroku na przedmiocie. Wodzenie wzrokiem za przedmiotem.
    Zajęcia muzykoterapeutyczne i usprawnienie psychoruchowe dzieci jakie podczas tych zajęć ma miejsce, polega na oddziaływaniu polisensorycznym (oddziaływanie na różne zmysły jednocześnie).

    Bardzo lubię zajęcia z dziećmi. Są wspaniałymi słuchaczami, ale nie tylko. Lubią grać na instrumentach, zwłaszcza solo! Ćwiczenia słuchowe to też nie lada gratka, każdy chce odgadnąć „co to gra?”. Taniec, to trochę trudna sztuka, ale nikt się nie poddaje. Dużą radość sprawia dzieciom rytmika, która jest stałym punktem zajęć. Z przejęciem maszerują w rytm wygrywanego marsza. Lubią zabawy z dźwiękiem, na przykład: „fruwanie i machanie skrzydełkami jak ptaszki” w rytm potrząsanego szybko tamburyna, lub „powolne i ciężkie chodzenie jak misie” przy niskich dźwiękach pianina.

Piosenki w rytm których wykonuje się określone gesty również cieszą się dużym zainteresowaniem. A radosne chwile z muzyką mogą trwać także i w Państwa domach. Pragnę zaprosić rodziców do podglądania moich zajęć (w każdą pierwszą środę miesiąca w godzinach 9.00 – 11.00), abyście Państwo mogli zaczerpnąć z nich pomysły do zabaw z dziećmi w domu.
Wasze pociechy z pewnością ucieszą się, gdy wspólnie z Wami będą mogły pobawić się w jedną ze znanych sobie zabaw. W okresie zimowym dzieci uczyły się piosenki pt.: „Magiczna liczba 7”. Poniżej znajduje się zapis nutowy do tej piosenki oraz objaśnienie zabawy.

Życzę udanych pląsów i miłej zabawy!
Opis do piosenki pt.: „Magiczna liczba 7”

Muzyka i słowa U. Bissinger-Ćwierz.

Przebieg: Tworzymy kółko.
Okręcając się dokoła śpiewamy tekst do piosenki:
Czy znasz, czy znasz magiczną liczbę 7?

Na słowa: tak jest 1– zatrzymujemy się, tupiemy prawą nogą i tańczymy dalej, śpiewając:

Czy znasz, czy znasz magiczną liczbę 7?

Zatrzymujemy, śpiewamy: tak jest 1 – i tupiemy prawą nogą, 

                                            tak jest 2 – podskakujemy. 

Tańczymy dalej i śpiewamy znany już tekst: „Czy znasz, czy znasz magiczną liczbę 7?”

Z trzecim i każdym kolejnym razem gdy zatrzymujemy się zwiększamy odliczanie o jeden,
dodając inny ruch:

Tak jest 3 – uderzamy w uda.

Tak jest 4 – klaszczemy w ręce.

Tak jest 5 – ruszamy rękoma zgiętymi w łokciach.

Tak jest 6 – chwytamy się za nos.

Tak jest 7 – chwytamy się za głowę i ruszmy nią w prawo i w lewo

---

Wróć do spisu treści